माधबी पुरी बुच यांनी नियमाचे उल्लंघन करत फायदा कमावला कागदपत्रांच्या अभ्यासात माहिती उघड

सार्वजनिक दस्तऐवजानुसार, भारताच्या बाजार नियामकाच्या प्रमुख, माधबी पुरी बुच यांनी तिच्या सात वर्षांच्या कार्यकाळात सल्लागार कंपनीकडून महसूल मिळवणे सुरू ठेवले, संभाव्यत: नियामक अधिकाऱ्यांसाठी नियमांचे उल्लंघन केले असल्याचे रॉयटर्सने आपल्या अभ्यास अहवालात सांगितल्याचे वृत्त बिझनेस लाईन या संकेतस्थळाने दिले.

हिंडनबर्ग रिसर्चने बुचच्या मागील गुंतवणुकीमुळे अदानी समूहाभोवतीच्या तपासांमध्ये हितसंबंधांचा संघर्ष असल्याचा आरोप केला आहे. गौतम अदानी यांच्या नेतृत्वाखालील समूहाविरुद्ध गेल्या वर्षी जानेवारीमध्ये करण्यात आलेल्या आरोपांमुळे प्रमुख अदानी एंटरप्रायझेस आणि इतर समूह कंपन्यांच्या शेअर्सच्या किमतीत मोठी घसरण झाली, जी नंतर वसूल झाली आणि सिक्युरिटीज अँड एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया ( सेबी).

बुच, ११ ऑगस्ट रोजी एका निवेदनात, हितसंबंधांच्या संघर्षाचे आरोप नाकारले आणि त्यांना “चारित्र्य हत्येचा” प्रयत्न म्हणून संबोधले.

स्वतंत्रपणे, यू.एस. शॉर्टसेलरने, आपल्या ताज्या अहवालात, बुच आणि तिचे पती – सिंगापूर-आधारित अगोरा पार्टनर्स आणि भारत-आधारित अगोरा ॲडव्हायझरी या दोन सल्लागार संस्थांवर प्रकाश टाकतात.
बुच २०१७ मध्ये सेबी SEBI मध्ये रुजू झाले आणि मार्च २०२२ मध्ये त्यांची नियुक्ती सर्वोच्च पदावर झाली. त्या सात वर्षांत, अगोरा अॅडव्हायर्सरी प्रा. लि Agora Advisory Pvt Ltd ज्यामध्ये बुचचे ९९% शेअरहोल्डिंग आहे, ३७.१ दशलक्ष रुपये ($४४२,०२५) चा महसूल कमावला, असे सार्वजनिक कागदपत्रांनुसार रॉयटर्स द्वारे विश्लेषित कंपनीचे रजिस्ट्रार.

बुचचे होल्डिंग्स संभाव्यतः २००८ च्या सेबी SEBI धोरणाचे उल्लंघन करतात जे अधिका-यांना लाभाचे कार्यालय धारण करण्यास, इतर व्यावसायिक क्रियाकलापांमधून पगार किंवा व्यावसायिक शुल्क प्राप्त करण्यास प्रतिबंधित करते.
बुच यांनी तिच्या निवेदनात म्हटले आहे की, सल्लागार कंपन्या सेबी SEBI ला उघड करण्यात आल्या होत्या आणि २०१९ मध्ये युनिलिव्हरमधून निवृत्त झाल्यानंतर तिच्या पतीने या कंपन्यांचा सल्ला व्यवसायासाठी वापरला होता.
बुच आणि सेबीच्या प्रवक्त्याने टिप्पणी मागणाऱ्या ईमेलला त्वरित प्रतिसाद दिला नाही.

हिंडेनबर्ग Hindenburg, सिंगापूर कंपनीच्या रेकॉर्डचा हवाला देत, बुचने मार्च २०२२ मध्ये अगोरा पार्टनर्स Agora Partners मधील तिचे सर्व शेअर्स तिच्या पतीकडे हस्तांतरित केल्याचे सांगितले. तथापि, मार्च २०२४ ला संपलेल्या आर्थिक वर्षातील कंपनीच्या नोंदीनुसार, बुच अजूनही भारतीय सल्लागार कंपनीमध्ये शेअर्स धारण करतात.

रॉयटर्सने पुनरावलोकन केलेल्या दस्तऐवजांमध्ये सल्लागाराने केलेल्या व्यवसायाचा तपशील दिलेला नाही किंवा या उत्पन्नाचा अदानी समूहाशी कोणताही संबंध असल्याचे सुचविणारी कोणतीही माहिती उपलब्ध नाही.
सुभाष चंद्र गर्ग, भारत सरकारमधील माजी सर्वोच्च नोकरशहा आणि बुच यांच्या कार्यकाळात सेबी SEBI मंडळाचे सदस्य होते, त्यांनी फर्ममधील तिची इक्विटी आणि तिच्या चालू असलेल्या व्यवसाय ऑपरेशन्सचे वर्णन “अत्यंत गंभीर” आचरण उल्लंघन म्हणून केले.

“तिने बोर्डात सामील झाल्यानंतर कंपनीची मालकी कायम ठेवण्याचे कोणतेही औचित्य नव्हते. खुलासा केल्यावरही तिला परवानगी दिली जाऊ शकत नाही,” गर्ग म्हणाले.
“यामुळे रेग्युलेटरमध्ये तिची स्थिती पूर्णपणे असमर्थनीय बनते.”

बुच यांनी भारतीय सल्लागार कंपनीमध्ये तिची हिस्सेदारी टिकवून ठेवण्यासाठी तिला सूट देण्यात आली होती की नाही हे स्पष्ट केलेले नाही. याविषयी तिच्या विशिष्ट प्रश्नालाही उत्तर मिळाले नाही.

हिंडेनबर्गच्या आरोपांमुळे विरोधी नेत्यांसह बुच यांच्या राजीनाम्याची मागणी करण्यात आली आहे. सत्ताधारी भारतीय जनता पक्षाच्या (भाजप) प्रवक्त्याने हा निराधार हल्ला असल्याचे म्हटले आहे.

गर्ग आणि सेबी बोर्ड सदस्याच्या म्हणण्यानुसार, तिच्या किंवा इतर कोणत्याही अधिकाऱ्यांनी त्यांच्या व्यावसायिक हितसंबंधांबद्दल बोर्डाकडे कोणताही खुलासा केलेला नाही.

“वार्षिक खुलासे करण्याची आवश्यकता होती, परंतु बोर्ड सदस्यांचे खुलासे माहिती किंवा छाननीसाठी बोर्डासमोर ठेवले गेले नाहीत,” असे बोर्ड सदस्य म्हणाले, ज्याने बोर्डाकडे खुलासा केल्याबद्दल माहिती सार्वजनिक नाही म्हणून ओळखण्यास नकार दिला.

“निश्चितपणे, कोणत्याही सदस्यांच्या खुलाशांवर चर्चा झाली नाही. जर खुलासे फक्त तत्कालीन अध्यक्ष अजय त्यागी यांच्यासमोरच केले गेले असतील तर मला ते गोपनीय नाही,” गर्ग म्हणाले.
त्यागी यांना खुलासा करण्यात आला आहे की नाही याबद्दल मेसेज आणि कॉल्सना उत्तर दिले गेले नाही.