मालदीवचे अध्यक्ष डॉ मोहम्मद मुइज्जू यांनी भारतासोबत मुक्त व्यापार करारावर (FTA) स्वाक्षरी करण्याची आशा व्यक्त केली आहे, असे पुरुष-आधारित अधाधुने म्हटले आहे. मालेने बीजिंगसोबत व्यापार करार केला आहे, जो सप्टेंबरमध्ये सुरू होईल. मालदीवच्या राष्ट्रपतींनी भारतासोबतही असा करार करण्याची आशा व्यक्त केली आहे, असल्याचे बिझनेझ टुडेने आपल्या वृत्तात म्हटले आहे.
स्वातंत्र्याच्या ५९ व्या वर्धापन दिनानिमित्त आयोजित अधिकृत कार्यक्रमात बोलताना अध्यक्ष मुइझ्झू म्हणाले की चीन व्यतिरिक्त, भारत, तुर्की आणि ब्रिटनसह एफटीएमध्ये प्रवेश करण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत.
मुइझ्झू म्हणाले की चीनसोबत एफटीए लागू करण्याचा परिणाम म्हणजे २९८ मत्स्यपालन उत्पादनांसह नऊ क्षेत्रातील एकूण ७,८९७ वस्तूंवरील शुल्क काढून टाकण्यात येईल. जेव्हा एफटीए FTA लागू होईल तेव्हा मालदीवमधून चीनमध्ये या उत्पादनांची निर्यात करण्यासाठी आयात शुल्क आकारले जाणार नाही.
जेव्हा तुर्कीसोबत एफटीएवर स्वाक्षरी केली जाईल, तेव्हा मालदीवमधून काही वस्तूंसाठी शून्य शुल्कासह ५३ निर्यातीसाठी शुल्क सवलत दिली जाईल, असे राष्ट्रपती म्हणाले.
“स्थानिक व्यवसायांना मदत करण्यासाठी सरकार चीन आणि भारतासोबत चलन अदलाबदल करारांवर देखील काम करत आहे,” मुइझ्झू यांनी सांगितले. यामुळे डॉलरचा तुटवडा दूर करण्याचा आणि आर्थिक सार्वभौमत्वाची हमी देण्याचा मार्ग मोकळा होईल, असे ते म्हणाले.
मुइझ्झू यांनी ‘कर्ज पुनर्रचना आणि कर्ज व्यवस्थापन’ बद्दल देखील बोलले, विशेषत: भारत आणि चीनमधील आर्थिक द्विपक्षीय संबंधांमुळे. त्यांनी “मालदीवच्या कर्ज परतफेडीच्या प्रयत्नांना मदत करण्यासाठी चीन आणि भारताच्या महत्त्वपूर्ण योगदानाची” कबुली दिली.
भारताने $५० दशलक्ष कर्ज पुढे ढकलले आहे आणि आणखी दोन वर्षांसाठी अन्न कोटा प्रदान केला आहे. या कालावधीत कोणतेही व्याज न देता, विविध विकास प्रकल्पांसाठी एक्झिम बँकेकडून कर्जे पुढील पाच वर्षांसाठी पुढे ढकलण्यास चीनने हिरवा कंदील दिला आहे.
गेल्या नोव्हेंबरमध्ये सत्तेवर आलेले राष्ट्राध्यक्ष मुइझू यांच्या नेतृत्वाखाली मालदीवशी भारताचे संबंध बिघडले. मुइझूने ‘इंडिया आउट’ मोहिमेवर पॉवर बँकिंगवर स्वार झाला आणि पदभार स्वीकारल्यानंतर लगेचच, त्याने आपल्या देशातून भारतीय लष्करी कर्मचाऱ्यांना परत पाठवण्याचे आदेश दिले.
द्वीपसमूहातील तीन विमानचालन प्लॅटफॉर्मवर कार्यरत असलेल्या भारतीय लष्करी कर्मचाऱ्यांच्या मायदेशी परत येण्याबाबत दोन्ही देशांनी समजूत काढल्यानंतर मालदीवने डॉर्नियर विमान आणि भारताने वैद्यकीय स्थलांतरासाठी भेट दिलेली दोन हेलिकॉप्टर वापरणे पुन्हा सुरू केले.
चीन समर्थक भूमिकेसाठी ओळखले जाणारे अध्यक्ष मुइझ्झू यांनी भारतातील नागरी विमान वाहतूक कर्मचाऱ्यांसह वैद्यकीय निर्वासन सेवा पुन्हा सुरू केल्याबद्दल भारताचे आभार मानले. डॉर्नियर विमान आणि हेलिकॉप्टर पूर्वी भारतीय लष्करी कर्मचारी चालवत होते आणि गेल्या नोव्हेंबरमध्ये राष्ट्राध्यक्ष मुइझ्झू यांनी शपथ घेतल्यानंतर लगेचच ते थांबवण्यात आले.
या वर्षाच्या सुरुवातीला, मालदीवचे आर्थिक विकास आणि व्यापार मंत्री मोहम्मद सईद यांनी सूचित केले की भारताने दोन्ही देशांदरम्यान एफटीए करण्यासाठी प्रयत्न सुरू केले आहेत. तथापि, नवी दिल्लीने हा दावा नाकारला, की त्यांनी मालदीवला एफटीएसाठी कोणताही प्रस्ताव दिला नाही तरी अशा करारात स्वारस्य दाखवले तर ते विचार करण्यास तयार आहे.
परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते रणधीर जयस्वाल यांनी सांगितले की, भारत सरकारने मालदीवसोबत द्विपक्षीय एफटीएसाठी कोणताही विशिष्ट प्रस्ताव दिलेला नाही. “जर मालदीव सरकारने भारतासोबत एफटीए करण्यास स्वारस्य दाखवले तर आम्ही त्याचा योग्य विचार करू,” असे स्पष्ट केले.
SAFTA (दक्षिण आशियाई मुक्त व्यापार करार) व्यतिरिक्त भारताला मालदीवसोबत मुक्त व्यापार करार हवा असल्याचे मालदीवच्या मंत्र्यांनी सांगितले होते. मालदीवच्या राष्ट्रपतींनी सर्व देशांना ही संधी देऊ केली होती, सईद म्हणाले की, सरकारने व्यापार क्रियाकलाप सुलभ करण्यासाठी शक्य तितक्या देशांशी असे करार करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे.