एनटीपीसी अणु ऊर्जाची निर्मिती करणार उपकंपनीच्या माध्यमातून ऊर्जा निर्मितीचा विचार

देशातील सर्वात मोठी उर्जा कंपनी एनटीपीसी NTPC अणुऊर्जा निर्मिती करण्याचा विचार करत आहे. तसेच एनटीपीसी NTPC अणुऊर्जा कंपनी बनवण्याची योजना आखत आहे, जी एनटीपीसी NTPC ची १००% उपकंपनी असेल आणि अनेक राज्यांमध्ये अणु युनिट्स उभारण्यासाठी जागेंचा शोध घेत असल्याची माहिती पुढे येत आहे.

एनटीपीसी NTPC अणुऊर्जेचा धडाका कार्बन-तटस्थ अर्थव्यवस्थेच्या दिशेने काम करत आहे आणि एकात्मिक ऊर्जा स्पेक्ट्रम ज्यामध्ये अक्षय ऊर्जा, अणुऊर्जा, हरित हायड्रोजन आणि रसायने, हरित गतिशीलता, ऊर्जा साठवण आणि कमी-उत्सर्जन औष्णिक ऊर्जा निर्मितीचा समावेश आहे.

न्यूक्लियर पॉवर कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया लिमिटेड (NPCIL) सह संयुक्त उपक्रमात राजस्थानमधील माही, बांसवाडा येथे एनटीपीसीचा पहिला अणुऊर्जा प्रकल्प येत्या दोन महिन्यांत ग्राउंडब्रेकिंगच्या क्रियाकलापांना लागण्याची शक्यता आहे. २.८ गिगावॅट (GW) क्षमतेच्या प्रकल्पाच्या प्रकल्पाची किंमत ५०,००० कोटी रुपये अपेक्षित आहे.

“आम्ही आधीच एनटीपीसी NTPC अणुऊर्जा कंपनी बनवण्याचा निर्णय घेतला आहे, जी एनटीपीसी NTPC ची १००% उपकंपनी असेल. आणि आम्ही वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये वेगवेगळ्या साइट्सची वाट पाहत आहोत. आणि थर्मलच्या बाबतीत आमचा कार्यसंघ ज्या प्रकारचे यश दाखवू शकला आहे त्याची आम्ही प्रतिकृती करू इच्छितो; न्यूक्लियरमध्ये अशाच प्रकारचे यश, जे येत्या काही दशकांमध्ये बेस लोड पॉवर प्रदान करेल,” एनटीपीसीचे सीएमडी गुरदीप सिंग यांनी जुलैअखेर Q1FY25 कमाई कॉल दरम्यान गुंतवणूकदारांना सांगितले.

एनटीपीसी NTPC लहान मॉड्यूलर अणुभट्टी आण्विक तंत्रज्ञानाचाही शोध घेत आहे, ज्याचा अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांच्या अर्थसंकल्पीय भाषणात उल्लेख करण्यात आला होता. स्मॉल मॉड्युलर रिॲक्टर्स (SMR) कमी किमतीचे स्वच्छ ऊर्जा स्त्रोत म्हणून जागतिक स्तरावर कर्षण मिळवत आहेत. त्यांची उर्जा क्षमता 30 MW ते 300 MW पर्यंत आहे आणि घटक, प्रणाली आणि संरचना स्थापनेसाठी साइटवर मॉड्यूल म्हणून नेण्यापूर्वी कारखान्यात तयार केल्या जाऊ शकतात.

राजस्थानपाठोपाठ गुजरात, तामिळनाडू, छत्तीसगड, ओडिशा आणि कर्नाटक या राज्यांशी औष्णिक उर्जा युनिट्स उभारण्यासाठी वीज जनरेटरची चर्चा सुरू आहे.

कंपनीच्या आण्विक विस्तार योजनांबद्दल स्पष्टीकरण देताना सिंग म्हणाले: “हे २ गिगावॅट किंवा ५ गिगावॅट होणार नाही, तर ते दहा गिगावॅट असणार आहे. ते तेवढ्यापुरते मर्यादित करता येणार नाही. आणि ही एक गुळगुळीत गुंतवणूक होणार आहे आणि पुन्हा, हे नियमन आणि खर्च अधिक असणार आहे.

राजस्थानच्या अणुयोजनांसाठीचे भांडवल खर्च रु.१७-१८ कोटी प्रति मेगावाट असा अंदाज आहे. त्यामुळे, मला वाटतं, आजपर्यंत, हे जवळपास ₹१७ ते ₹१८ इतके असणार आहे, असे सांगितले जात आहे, परंतु संपूर्ण खर्च गर्भधारणेच्या कालावधीवर देखील अवलंबून आहे. आणि आम्ही एनपीसीआयएल NPCIL आणि इतर तंत्रज्ञानासोबत काम करत आहोत

अणुऊर्जा शुल्काच्या ढोबळ अंदाजावर, एनटीपीसीचे सीएमडी म्हणाले की ते जवळजवळ ७ रुपये प्रति युनिटच्या श्रेणीत आहे, जे खूपच स्पर्धात्मक आहे.

“मुख्य भाग कॅपेक्स CAPEX बाजूला आहे. देशातील अणुऊर्जेचा खर्च खरोखर कमी कसा करता येईल याचे मार्ग कोणते आहेत, या विविध क्षेत्रांसाठी पीएलआय इत्यादी काही टप्प्यांवर काही तपशीलवार चर्चा होण्याची मी शक्यता नाकारत नाही. पण या क्षणी काहीही सांगणे खूप घाईचे आहे. पण एक गोष्ट अगदी स्पष्ट आहे की भारत सरकार स्पष्ट आहे की आपल्याला अण्वस्त्र पुढे ढकलण्याची गरज आहे. आणि अण्वस्त्र कधी येणार आहे आणि आम्ही आमचे प्रयत्न करत आलो आहोत. त्यामुळे त्यातही आम्ही आघाडीची किंवा प्रमुख भूमिका बजावू,” ते पुढे म्हणाले.