पंतप्रधान मोदी रशियाच्या दौऱ्यावरः द्विपक्षिय संबध दृढतेच्या अनुशंगाने भेट ८ ते १० जुलै दरम्यान रशिया आणि युरोपमधील देशाच्या प्रमुखांच्या भेटी घेणार

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी ८ ते १० जुलै २०२४ या कालावधीत रशियन फेडरेशन आणि ऑस्ट्रिया प्रजासत्ताक या देशांना भेट देत दोन देशांच्या महत्त्वपूर्ण दौऱ्यावर जाणार आहेत. ही भेट भारताच्या परराष्ट्र धोरणातील एक धोरणात्मक वाटचाल दर्शवते, द्विपक्षीय संबंध अधिक दृढ करण्यावर लक्ष केंद्रित करते आणि सहकार्याचे नवीन मार्ग शोधत आहेत.

राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्या निमंत्रणावरून ८-९ जुलै रोजी मोदींची मॉस्को भेट ही रशियाच्या युक्रेनमधील लष्करी कारवाईनंतरची त्यांची पहिली भेट असेल. हा दौरा महत्त्वाचा आहे कारण भारत-रशिया संबंध बळकट करणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे, ज्यामध्ये अलिकडच्या वर्षांत चढ-उतार होत आहेत. दोन्ही नेते २२ व्या भारत-रशिया वार्षिक शिखर परिषदेसाठी बोलावतील, ज्यामध्ये प्रादेशिक आणि जागतिक सुरक्षा, व्यापार आणि आर्थिक संबंधांसह विस्तृत विषयांवर चर्चा केली जाईल.

या भेटीची घोषणा करणाऱ्या अधिकृत निवेदनात, परराष्ट्र मंत्रालयाने ठळकपणे सांगितले की या शिखर परिषदेत “दोन्ही देशांमधील बहुआयामी संबंधांची संपूर्ण श्रेणी” समाविष्ट केली जाईल आणि “परस्पर हिताच्या समकालीन प्रादेशिक आणि जागतिक समस्या” हाताळल्या जातील. या भेटीमुळे भारत-रशिया संबंधांमधील कोणत्याही दुरवस्थेबद्दलच्या अटकळ दूर होतील आणि संतुलित राजनैतिक भूमिका राखण्याच्या भारताच्या वचनबद्धतेची पुष्टी होईल.
रशियाच्या भेटीनंतर, पंतप्रधान मोदी ऑस्ट्रियाला जाणार आहेत, ४१ वर्षांत भारतीय पंतप्रधानांची युरोपीय देशाची पहिली भेट आहे. १० जुलै रोजी नियोजित मोदींचा ऑस्ट्रिया दौरा युरोपीय राष्ट्रांसोबतचे संबंध दृढ करण्याच्या भारताच्या हेतूचे द्योतक आहे.

मोदी राष्ट्राध्यक्ष अलेक्झांडर व्हॅन डर बेलेन यांची भेट घेतील आणि चांसलर कार्ल नेहॅमर यांच्याशी चर्चा करतील. अजेंड्यात द्विपक्षीय सहकार्य आणि दोन्ही देशांतील व्यावसायिक नेत्यांना संबोधित करण्याविषयी चर्चा समाविष्ट आहे. या भेटीचे उद्दिष्ट आर्थिक संबंधांना बळकट करणे आणि विविध क्षेत्रात सहकार्याच्या नवीन संधी शोधणे हा आहे.

पंतप्रधान मोदींचा आगामी दौरा भारताच्या परराष्ट्र धोरणातील धोरणात्मक संतुलन कायदा अधोरेखित करतो. पाश्चिमात्य देशांनी रशियाला एकटे पाडण्याचा प्रयत्न केला असताना, भारताने जागतिक भू-राजकारणात आपली स्वतंत्र भूमिका अधोरेखित करून मॉस्कोशी संलग्नता कायम ठेवली आहे. या दौऱ्यामुळे रशिया आणि ऑस्ट्रिया या दोन्ही देशांसोबत भारताचे राजनैतिक संबंध दृढ होतील आणि जागतिक स्तरावर एक महत्त्वपूर्ण खेळाडू म्हणून भारताचे स्थान अधिक मजबूत होईल अशी अपेक्षा आहे.

विकसित होत असलेला भू-राजकीय परिदृश्य आणि आंतरराष्ट्रीय घडामोडींमध्ये भारताची वाढती भूमिका पाहता ही भेटही वेळेवर आहे. पूर्वेकडील आणि पाश्चात्य दोन्ही शक्तींशी संलग्न होऊन, भारताचे उद्दिष्ट आपले राष्ट्रीय हित जपत जटिल आंतरराष्ट्रीय संबंधांना नेव्हिगेट करण्याचे आहे. हा दोन देशांचा दौरा भारताच्या सक्रिय आणि गतिमान परराष्ट्र धोरणाचा पुरावा आहे, ज्यामुळे द्विपक्षीय संबंध अधिक मजबूत होतात आणि जागतिक सहकार्याला चालना मिळते.