हज यात्रेत अति उष्णतेमुळे ५५० यात्रेकरूंचा मृत्यू मृत्यूमुखींमध्ये काही भारतीयांचा समावेश असण्याची शक्यता, मात्र बहुतांष इजिस्शियन नागरिक

मंगळवारी परराष्ट्र खात्याने सांगितले की, हज यात्रे दरम्यान किमान ५५० यात्रेकरू मरण पावले असून या वर्षी पुन्हा तापदायक तापमानात परावर्तीत झाले आहे. मात्र या तापमान वाढीमुळे ही यात्रा पुन्हा एकदा दुःखदायक ठरली आहे. मरण पावलेल्यांपैकी किमान ३२३ इजिप्शियन होते, त्यापैकी बहुतेक उष्णतेशी संबंधित आजारांनी ग्रस्त होते, असे दोन अरब राजदूतांनी देशांच्या प्रतिक्रियांचे समन्वय साधत एएफपीला सांगितले.

“हज यात्रेसाठी आलेल्या सर्व इजिप्शियन उष्णतेमुळे मरण पावले” एक किरकोळ गर्दीच्या क्रश दरम्यान प्राणघातक जखमा झाल्याशिवाय, एका राजदूताने सांगितले की, एकूण आकडा मक्केच्या अल-मुईसेम शेजारच्या रुग्णालयातील शवागारातून आला आहे.

किमान ६० जॉर्डनचे नागरिकही मरण पावले, असे महिला राजदूताने सांगितले असून अम्मानने मंगळवारी यापूर्वी दिलेल्या ४१ च्या अधिकृत संख्येपेक्षा अधिक आहे. एएफपीच्या आकडेवारीनुसार, नवीन मृत्यूंमुळे आतापर्यंत अनेक देशांनी नोंदवलेली एकूण संख्या ५७७ वर पोहोचली आहे. त्या राजदूताने सांगितले की मक्केतील सर्वात मोठ्या अल-मुईसेममधील शवगृहात एकूण ५५० मृतदेह ठेवण्यात आले होते. हज हा इस्लामच्या पाच स्तंभांपैकी एक आहे आणि साधनांसह सर्व मुस्लिमांनी तो किमान एकदा पूर्ण केला पाहिजे अशी श्रध्दा आहे.

गेल्या महिन्यात प्रकाशित झालेल्या सौदीच्या अभ्यासानुसार, हवामान बदलामुळे तीर्थयात्रेवर परिणाम होत आहे, असे म्हटले आहे की ज्या भागात विधी केले जातात त्या भागातील तापमान प्रत्येक दशकात ०.४ अंश सेल्सिअस (०.७२ अंश फॅरेनहाइट) वाढत आहे.

सोमवारी मक्का येथील ग्रँड मशिदीमध्ये तापमान ५१.८ अंश सेल्सिअस (१२५ फॅरेनहाइट) वर पोहोचले, असे सौदी राष्ट्रीय हवामानशास्त्र केंद्राने सांगितले.

या आधी मंगळवारी, इजिप्तच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने सांगितले की, हज दरम्यान बेपत्ता झालेल्या इजिप्शियन लोकांच्या शोध मोहिमेवर कैरो सौदी अधिकाऱ्यांशी सहकार्य करत आहे.

परराष्ट्र मंत्रालयाच्या निवेदनात सांगण्यात आले की, “विशिष्ट संख्येने मृत्यू” झाले आहेत, परंतु त्यात इजिप्शियन लोक होते की नाही हे स्पष्ट केले नाही. सौदी अधिका-यांनी उष्णतेमुळे (अती उष्णतेमुळे) २,००० हून अधिक यात्रेकरूंवर उपचार केल्याची नोंद केली आहे. परंतु रविवारपासून त्यांनी हा आकडा अपडेट केला नाही आणि मृत्यूची माहिती दिली नाही. गेल्या वर्षी विविध देशांनी किमान २४० यात्रेकरूंचा मृत्यू झाल्याची नोंद केली होती, त्यापैकी बहुतेक इंडोनेशियन होते.

मक्के बाहेरील मीना येथील एएफपी पत्रकारांनी सोमवारी यात्रेकरूंना त्यांच्या डोक्यावर पाण्याच्या बाटल्या ओतताना पाहिले कारण स्वयंसेवकांनी थंड पेये आणि जलद वितळणारे चॉकलेट आइस्क्रीम त्यांना तापमानापासून दिलासा देण्यासाठी दिले होते. त्याचबरोबर सौदी अधिकाऱ्यांनी यात्रेकरूंना छत्री वापरण्याचा सल्ला दिला होता, भरपूर पाणी प्यावे आणि दिवसाच्या सर्वात उष्ण तासांमध्ये सूर्यप्रकाशात जाणे टाळावे.

परंतु शनिवारी झालेल्या अराफात पर्वतावरील प्रार्थनेसह अनेक हज विधींमध्ये दिवसा तासनतास घराबाहेर राहणे आवश्यक असल्याने अनेक यात्रेकरूंनी हा सल्ला मानला नसल्याचे सांगण्यात येत आहे.
काही यात्रेकरूंनी रस्त्याच्या कडेला निर्जीव मृतदेह आणि काही वेळा रुग्णवाहिकांच्या नेण्याच्या सेवांचे वर्णन केले. या वर्षी सुमारे १.८ दशलक्ष यात्रेकरूंनी हजमध्ये भाग घेतला, त्यापैकी १.६ दशलक्ष परदेशातील आहेत, असे सौदी अधिकाऱ्यांनी सांगितले.