वर्ल्ड ग्लोबल फोरम (WEF) च्या ‘टॉमरो ऑफ जॉब्स: टेक्नॉलॉजी अँड द फ्युचर ऑफ द वर्ल्ड्स लार्जेस्ट वर्कफोर्सेस’ या नवीन अहवालानुसार, चार उदयोन्मुख तंत्रज्ञान – कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI), रोबोटिक्स, प्रगत ऊर्जा प्रणाली आणि सेन्सर नेटवर्क – जागतिक कामगार बाजारपेठांना आकार देण्यासाठी सज्ज आहेत.
अहवालात असे अधोरेखित केले आहे की या तंत्रज्ञानाचा जगातील जवळजवळ ८०% कामगारांना रोजगार देणाऱ्या सात प्रमुख क्षेत्रांवर सर्वात मोठा परिणाम होईल: शेती, उत्पादन, बांधकाम, घाऊक आणि किरकोळ व्यापार, वाहतूक आणि लॉजिस्टिक्स, व्यवसाय आणि व्यवस्थापन आणि आरोग्यसेवा.
“तंत्रज्ञान विकासाचा मार्ग आता आणि येत्या काळात घेतलेल्या निर्णयांद्वारे निश्चित केला जाईल,” असे वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरममधील काम, वेतन आणि रोजगार निर्मिती प्रमुख टिल लिओपोल्ड म्हणाले. “सकारात्मक परिणाम साध्य करण्यासाठी कोणते तंत्रज्ञान सर्वात परिवर्तनकारी ठरेल आणि ते या नोकरी करणाऱ्या कुटुंबांवर कसा परिणाम करतील हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे.”
ऑटोमेशनवरील जागतिक चर्चेचा बराचसा भाग डेस्क-आधारित नोकऱ्यांवर केंद्रित असला तरी, अहवालात असे आढळून आले आहे की फ्रंटियर तंत्रज्ञान देखील प्रत्यक्ष वापराच्या क्षेत्रात क्रांती घडवत आहेत. ग्रामीण भागात शेती कापणी आणि वैद्यकीय वितरणासाठी ड्रोनचा वापर केला जात आहे, तर आफ्रिकेतील छतावरील अक्षय्य प्रणाली आघाडीच्या कामगारांसाठी ऊर्जा प्रवेश स्थिर करत आहेत. बांधकामात, अर्ध-स्वयंचलित उपकरणे शारीरिक ताण कमी करत आहेत आणि सुरक्षितता सुधारत आहेत. आरोग्यसेवेमध्ये, रोबोटिक्स आणि एआय रुग्णसेवा आणि कामगारांच्या कार्यक्षमतेची पुनर्रचना करण्यास मदत करत आहेत.
अहवालात लक्ष्यित गुंतवणूक सुचवण्यात आली आहे, विशेषतः विकसनशील बाजारपेठांमध्ये, जेणेकरून ही तंत्रज्ञाने समावेशक आणि सुलभ असतील याची खात्री करता येईल. उदाहरणार्थ, शेती आणि आरोग्यसेवेला चांगले तंत्रज्ञान प्रसार आवश्यक आहे, तर उत्पादन धोरणे स्थानिक औद्योगिक ताकदींनुसार तयार केली पाहिजेत. रिटेल आणि लॉजिस्टिक्स क्षेत्रांना, डिजिटल प्लॅटफॉर्मचा फायदा होईल असे म्हटले आहे जे मक्तेदारी निर्माण न करता कार्यक्षमता वाढवतात.
“या तंत्रज्ञानांमध्ये मानवी क्षमता वाढवण्याचे प्रचंड आश्वासन आहे,” असे ग्लोबल फ्युचर कौन्सिल ऑन जॉब्स अँड फ्रंटियर टेक्नॉलॉजीच्या सह-अध्यक्षा आणि ऑटोमेशन एनीहेअरच्या सह-संस्थापक नीती शुक्ला म्हणाल्या.
फोरम नियोक्ते, सरकारे आणि तंत्रज्ञान विकासकांना तंत्रज्ञान गुंतवणूक सक्षम करण्यासाठी, बाजार संरचनांना समर्थन देण्यासाठी आणि कार्यबल उद्दिष्टे संरेखित करण्यासाठी सहकार्य करण्याचे आवाहन करते. तंत्रज्ञान जागतिक स्तरावर समावेशक, उच्च-उत्पादकता असलेल्या नोकऱ्या निर्माण करेल याची खात्री करण्यासाठी कृतीयोग्य पावले ओळखण्यासाठी परिषद २०२६ पर्यंत आपले काम सुरू ठेवेल.
Marathi e-Batmya