एसबीआयचे अध्यक्ष दिनेश कुमार खारा म्हणाले की, बँकिंग ठेवीमध्ये वाढीची शक्यता फ्युचर्स अँड ऑप्शन्स टेड्रिंग पासून परावृत्त

रिटेल गुंतवणूकदारांना डेरिव्हेटिव्ह मार्केट बेट्सपासून दूर ठेवण्यासाठी नियामक प्रयत्नांमुळे बँकिंग सिस्टमच्या ठेवींमध्ये लक्षणीय वाढ होऊ शकते, असे एसबीआय SBI चे अध्यक्ष दिनेश कुमार खारा म्हणतात. त्यांनी नमूद केले की अलीकडील अर्थसंकल्पात अल्प-मुदतीच्या आणि दीर्घकालीन भांडवली नफा करांमध्ये बदल केल्याने ठेवींमध्ये लक्षणीय वाढ होण्याची शक्यता नाही.

खारा यांनी निदर्शनास आणून दिले की नियामक संस्था, विशेषत: सेबी किरकोळ गुंतवणूकदारांना फ्युचर्स अँड ऑप्शन्स (F&O) ट्रेडिंगपासून परावृत्त करत आहेत. खारा यांनी एका वृत्तसंस्थेला सांगितले की, “जे अशा प्रकारच्या साधनाचा अवलंब करत आहेत, ते बँकिंग प्रणालीमध्ये परत येऊ शकतात.”

डेरिव्हेटिव्ह ट्रेडमधील किरकोळ गुंतवणूकदारांच्या लक्षणीय नुकसानीमुळे चिंता निर्माण झाली आहे, ९०% सहभागींना तोटा सहन करावा लागत आहे. धोरणकर्त्यांना काळजी वाटते की घरगुती बचत उत्पादकतेने वापरण्याऐवजी सट्टेबाजीत वाया जात आहे. सेबी SEBI ने अहवाल दिला की किरकोळ गुंतवणूकदारांनी केवळ FY24 मध्ये डेरिव्हेटिव्ह ट्रेडिंगमध्ये ५२,००० कोटी रुपये गमावले, ज्यामुळे नियामक क्लॅम्पडाऊनला कारणीभूत ठरले.

सेबी SEBI ने अशा प्रकारच्या व्यवहारांना आळा घालण्यासाठी सात-सूत्री योजना सादर केली आहे, सट्टा क्रियाकलाप कमी करण्याच्या उद्देशाने केंद्रीय अर्थसंकल्पातील उपायांनी पूरक आहे. गेल्या तीन वर्षांत, ठेवींची वाढ क्रेडिट विस्ताराच्या मागे पडली आहे, त्याऐवजी भांडवली बाजारात निधी प्रवाहित झाला आहे.

खारा यांनी यावर जोर दिला की पार्किंग बचतीचे प्राथमिक ठिकाण बँक खाती राहतील आणि व्याज आकर्षित करत राहतील. त्यांनी २०११ मध्ये असाच एक टप्पा आठवला जेव्हा ठेवींच्या वाढीने पत वाढीचा माग काढला होता पण अखेरीस तो स्थिर झाला होता.

ठेव आणि पत वाढ यांच्यातील तफावतीच्या सध्याच्या चिंतेमुळे बँकांना कर्ज देण्यास मंद होत आहे, ज्यामुळे एकूणच आर्थिक वाढीस अडथळा येऊ शकतो. एसबीआय SBI, भारतातील सर्वात मोठा कर्जदार, ज्याचा बाजार हिस्सा पाचव्यापेक्षा जास्त आहे, खराच्या मते, FY25 मध्ये क्रेडिट वाढ १५% आणि ठेवींमध्ये ८% वाढ करण्याचे उद्दिष्ट आहे.

खारा यांनी नमूद केले की बँक १०% ठेव वाढीचा दर साध्य करण्यासाठी प्रयत्न करेल, स्पष्ट केले की पत वाढीचे लक्ष्य अजूनही ८% ठेव वाढीसह पूर्ण केले जाऊ शकते. एसबीआयने याआधी आपल्या गुंतवणूक पुस्तकात जास्तीच्या ठेवी ठेवल्या आहेत आणि आता क्रेडिट मागणी पूर्ण करण्यासाठी त्या रद्द करत आहेत.

बँकेचे तरलता कव्हरेज प्रमाण १२८% आहे आणि खारा यांनी नमूद केले की SBI ने ते ११०% च्या वर ठेवण्याचा निर्णय घेतला आहे.