Marathi e-Batmya
Related Articles
मुख्य आर्थिक सल्लागार व्ही अनंथा नागेश्वरन यांनी फ्युचर्स आणि ऑप्शन्स ट्रेडमध्ये गुंतवलेल्या घरगुती बचतीचा मुद्दा उपस्थित करत आणि अशा प्रकारच्या व्यापारांच्या सेचेटाइझेशनवर पुनर्विचार करण्यावर भर दिला आहे कारण वेगळ्या आर्थिक साक्षरतेची गरज आहे.
Sachetisation म्हणजे आर्थिक उत्पादने आणि सेवा लहान, अधिक व्यवस्थापित करण्यायोग्य पॅकेटमध्ये उपलब्ध करून देण्याची प्रक्रिया होय.
CEA CII वार्षिक बिझनेस समिट, २०२४ मध्ये बोलत होते. व्ही अनंथा नागेश्वरन म्हणाले की, जेव्हा जेव्हा वित्तीय क्षेत्राचा विकास राष्ट्रीय विकासापूर्वी होतो, तेव्हा इतर देशांसाठीही ही गोष्ट चांगली संपलेली नसते. आशियाई संकट १९९७-९८ हे एक अतिशय महत्त्वाचे उदाहरण असल्याचेही सांगितले.
व्ही अनंथा नागेश्वरन पुढे बोलताना म्हणाले की, जेव्हा आम्ही फ्युचर्स आणि ऑप्शन्स (F&O) मध्ये जगातील सर्वात मोठे ट्रेडिंग व्हॉल्यूम असल्याचा अभिमान बाळगतो, तेव्हा आपण स्वतःला विचारले पाहिजे की हे प्रगतीचे लक्षण आहे की चिंतेचे लक्षण आहे, ज्या भागात आपण भारतीय घरगुती बचतीचा उत्पादक उद्दिष्टांसाठी उपयोग करू शकतो अशा क्षेत्रांमध्ये भांडवली बाजार वाढेल याची खात्री करण्याची जबाबदारी वित्तीय क्षेत्राची असल्याचे मतही यावेळी व्यक्त केले.
पुढे बोलताना व्ही अनंथा नागेश्वरन म्हणाले की, सध्या मार्केटमध्ये गुंतलेल्या अनेकांना ते समजत नाही. फ्युचर्स आणि ऑप्शन्सचे सॅशेटाइझेशन ही अशी गोष्ट आहे ज्याचा आम्हाला पुनर्विचार करण्याची गरज आहे. कारण स्टॉक ट्रेडिंगसाठी आवश्यक असलेली आर्थिक साक्षरता फ्यूचर्स आणि ऑप्शन्स ट्रेडिंगसाठी खूप वेगळी असल्याचे मतही यावेळी व्यक्त केले.
सरकारी आकडेवारीनुसार, २०२२-२३ आर्थिक वर्षाच्या अखेरीस निव्वळ घरगुती बचत तीन वर्षांत १४.१६ लाख कोटी रुपयांवरून ९ लाख कोटी रुपयांवर झपाट्याने घसरूली आहे.
म्युच्युअल फंडातील गुंतवणूक २०२०-२१ मधील ६४,०८४ कोटी रुपयांवरून तीन वर्षांत २०२२-२३ मध्ये जवळपास तिप्पट वाढून १.७९ लाख कोटी रुपयांवर पोहोचल्याचे आकडेवारीवरून दिसून येते. शेअर्स आणि डिबेंचर्समधील घरगुती गुंतवणूक २०२२-२३ मध्ये जवळपास दुप्पट होऊन २.०६ लाख कोटी रुपये झाली आहे, जी २०२०-२१ पासून तीन वर्षांत १.०७ लाख कोटी रुपये होती.
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी या आठवड्याच्या सुरुवातीला किरकोळ F&O ट्रेडिंगमध्ये “अनियंत्रित स्फोट” विरुद्ध सावधगिरी बाळगली होती की यामुळे घरगुती आर्थिक अडचणी निर्माण होऊ शकतात. एनएसई, बीएसई आणि मार्केट रेग्युलेटर सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (सेबी) या एक्सचेंजेसना एकत्रितपणे काम करण्यासाठी आणि सुरक्षिततेसाठी मजबूत अनुपालन आणि नियामक मानकांसह बाहेर येण्याचे आवाहन करत गुंतवणूकदारांचे हिताचे रक्षण करायचे असल्याचे सांगत त्या म्हणाल्या की, “घरगुती वित्तसंस्थेत पिढ्यानपिढ्याचे बदल झाले आहेत. आम्हाला त्यांचे रक्षण करायचे आहे.”
गेल्या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये, सेबीच्या अध्यक्षा माधबी पुरी बुच म्हणाल्या की, या विभागातील ९० टक्के व्यक्तींनी पैसे गमावले असूनही F&O व्यापारातील गुंतवणूकदारांच्या हिताबद्दल त्या “संभ्रमित आणि आश्चर्यचकित” आहे.
