Marathi e-Batmya
Related Articles
रशियाच्या अणुऊर्जा महामंडळाच्या प्रमुखांनी गुरुवारी (१९ जून २०२५) इशारा दिला की इराणच्या बुशेहर अणुऊर्जा प्रकल्पावर इस्रायलचा हल्ला “चेर्नोबिल-शैलीचा आपत्ती” घडवू शकतो. बुशेहर हा इराणचा एकमेव कार्यरत अणुऊर्जा प्रकल्प आहे आणि तो रशियाने बांधला होता.
वैद्यकीय सुविधेनुसार, गुरुवारी (१९ जून २०२५) पहाटे दक्षिण इस्रायलमधील मुख्य रुग्णालयात इराणी क्षेपणास्त्र आदळले, ज्यामुळे “मोठे नुकसान” झाले परंतु कोणतीही गंभीर दुखापत झाली नाही. इतर क्षेपणास्त्रे तेल अवीवजवळील एका उंच इमारती आणि इतर अनेक निवासी इमारतींवर आदळली.
दरम्यान, इस्रायलने इराणच्या अराक जड पाण्याच्या अणुभट्टीवर हल्ले केले, देशाच्या विस्तृत अणुकार्यक्रमावर केलेल्या ताज्या हल्ल्यात, लष्करी स्थळे, वरिष्ठ अधिकारी आणि अणुशास्त्रज्ञांना लक्ष्य करून इस्रायली हवाई हल्ल्यांच्या अचानक लाटेने सुरू झालेल्या संघर्षाच्या सातव्या दिवशी.
वॉशिंग्टनस्थित एका इराणी मानवाधिकार गटाने म्हटले आहे की इराणमध्ये २६३ नागरिकांसह किमान ६३९ लोक मारले गेले आहेत आणि १,३०० हून अधिक जखमी झाले आहेत. प्रत्युत्तरादाखल, इराणने सुमारे ४०० क्षेपणास्त्रे आणि शेकडो ड्रोन डागले आहेत, ज्यामुळे इस्रायलमध्ये किमान २४ लोक मारले गेले आहेत आणि शेकडो जखमी झाले आहेत. रशियाच्या अणुऊर्जा महामंडळाच्या प्रमुखांनी गुरुवारी इशारा दिला की इराणच्या बुशेहर अणुऊर्जा प्रकल्पावर इस्रायली हल्ला “चेर्नोबिल-शैलीचा आपत्ती” घडवू शकतो.
इस्रायली लष्करी प्रवक्त्याने सांगितले की इस्रायलने या जागेवर हल्ला केला होता, परंतु नंतर एका इस्रायली लष्करी अधिकाऱ्याने या विधानाला “चूक” म्हटले आणि सांगितले की ते आखाताच्या खर्चावर बुशेहर साइटवर हल्ला झाला आहे याची पुष्टी किंवा नाकारू शकत नाहीत.
बुशेहर हा इराणचा एकमेव कार्यरत अणुऊर्जा प्रकल्प आहे आणि तो रशियाने बांधला आहे. गुरुवारी पहाटे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांनी पत्रकारांना सांगितले की इस्रायलने रशियाला आश्वासन दिले आहे की बुशेहर साइटवर अधिक अणुऊर्जा सुविधा बांधणारे मॉस्कोचे कामगार सुरक्षित राहतील, जरी इस्रायल इराणच्या अणु क्षमतांना बळजबरीने कमी करण्याचा प्रयत्न करत असले तरी.
इस्रायलचे अणुऊर्जा केंद्रे आणि क्षेपणास्त्र केंद्रांवर विनाशकारी हल्ल्यांसह इराणविरुद्धचे हवाई युद्ध वाढत असताना, स्टॅनली जॉनी पंतप्रधान नेतन्याहू यांच्या संभाव्य उद्दिष्टांचा शोध घेतात – शासन बदल आणि राजनैतिक दबावापासून ते अमेरिकेला थेट संघर्षात ओढण्यापर्यंत. इराण कठोर प्रत्युत्तर देत असल्याने, निकाल धोकादायकपणे अनिश्चित आहे. इराण आपल्या शत्रूंवर प्रत्युत्तर देण्यासाठी होर्मुझची सामुद्रधुनी बंद करू शकतो, असे एका वरिष्ठ कायदेकर्त्याने गुरुवारी सांगितले, जरी संसदेच्या दुसऱ्या सदस्याने म्हटले की तेहरानचे महत्त्वाचे हितसंबंध धोक्यात आले तरच हे घडेल.
पाश्चात्य दबावाचा बदला म्हणून इराणने भूतकाळात होर्मुझची सामुद्रधुनी वाहतुकीसाठी बंद करण्याची धमकी दिली आहे आणि शिपिंग सूत्रांनी बुधवारी सांगितले की व्यावसायिक जहाजे सामुद्रधुनीभोवती इराणच्या पाण्यापासून दूर जात आहेत. “इराणकडे शत्रूंना प्रत्युत्तर देण्यासाठी अनेक पर्याय आहेत आणि परिस्थितीनुसार ते असे पर्याय वापरतात,” असे अर्ध-अधिकृत मेहर वृत्तसंस्थेने संसदेच्या राष्ट्रीय सुरक्षा समितीच्या अध्यक्षीय मंडळाचे सदस्य बहनाम सईदी यांनी म्हटले आहे.
सौदीचे ऊर्जामंत्री प्रिन्स अब्दुलअझीझ बिन सलमान यांनी विचारले की, इराणी तेलाचे कोणतेही संभाव्य नुकसान भरून काढण्यासाठी राज्य आणि रशिया हस्तक्षेप करतील का, असे विचारले असता, गुरुवारी ते म्हणाले की, देश “फक्त वास्तविकतेवर प्रतिक्रिया देईल”.
सेंट पीटर्सबर्ग येथील आर्थिक मंचात बोलताना राजकुमारांनी पुढे म्हटले की, ओपेक+ ही एक विश्वासार्ह संघटना आहे जी परिस्थितीवर लक्ष ठेवते आणि काल्पनिक प्रश्नांवर भाष्य करण्यास नकार देते.
गेल्या आठवड्यात इस्रायलने इराणवर हल्ला केल्यानंतर मध्य पूर्वेतील वाढत्या तणावावर गेल्या आठवड्यात तेलाच्या किमती १० डॉलर्सपेक्षा जास्त वाढल्या आहेत.
गुरुवारी रशियन परराष्ट्र मंत्रालयाने इस्रायलला इराणमधील बुशेहर अणुऊर्जा प्रकल्पावर हवाई हल्ले त्वरित थांबवण्याचे आवाहन केले जेथे रशियन तज्ञ काम करतात.
इराणचा एकमेव कार्यरत अणुऊर्जा प्रकल्प, बुशेहर, रशियन इंधन वापरतो जे रशिया अणुप्रसाराचा धोका कमी करण्यासाठी खर्च झाल्यावर परत घेतो.
इस्रायल-इराण संघर्षात लष्करीदृष्ट्या सहभागी होऊ नये म्हणून रशियाने अमेरिकेला दिलेल्या इशाऱ्याची पुनरावृत्ती मंत्रालयाच्या प्रवक्त्या मारिया झाखारोवा यांनी केली आणि म्हटले की याचे अनपेक्षित आणि नकारात्मक परिणाम होतील.
गुरुवारी लेबनीज राजधानीला भेट देणाऱ्या एका वरिष्ठ अमेरिकन अधिकाऱ्याने तेहरान समर्थित सशस्त्र गट हिजबुल्लाहला इराण आणि इस्रायलमधील युद्धात हस्तक्षेप करण्यापासून परावृत्त केले आणि म्हटले की हा एक “खूप वाईट निर्णय” असेल.
इराण आणि इस्रायल यांच्यात दिवसभर चाललेल्या युद्धात अधिक हल्ले होत असताना आणि अमेरिका हिजबुल्लाहला नि:शस्त्र करण्यासाठी लेबनॉनवर दबाव आणत असताना, सीरियासाठी अमेरिकेचे विशेष दूत थॉमस बॅरक यांनी बेरूतमध्ये लेबनीज अधिकाऱ्यांची भेट घेतली.
हिजबुल्लाहचे जवळचे सहकारी असलेले लेबनॉनचे संसद अध्यक्ष नबीह बेरी यांना भेटल्यानंतर, थॉमस बॅरक यांना विचारण्यात आले की जर हिजबुल्लाह प्रादेशिक संघर्षात सामील झाला तर काय होऊ शकते.
“मी राष्ट्राध्यक्ष (डोनाल्ड) ट्रम्प यांच्या वतीने म्हणू शकतो, जे त्यांनी स्पष्टपणे व्यक्त केले आहे जसे विशेष दूत (स्टीव्ह) विटकॉफ यांनी केले आहे: तो एक अतिशय, अतिशय, अतिशय वाईट निर्णय असेल,” थॉमस बॅरक यांनी पत्रकारांना सांगितले.
हिज्बुल्लाहने इस्रायलने इराणवर केलेल्या हल्ल्यांचा निषेध केला आहे आणि त्यांच्या नेतृत्वाशी पूर्ण एकता व्यक्त केली आहे. गुरुवारी, त्यांनी म्हटले आहे की इराणचे सर्वोच्च नेते अयातुल्ला अली खामेनी यांच्याविरुद्धच्या धमक्यांमुळे “भयानक परिणाम” होतील.
परंतु या गटाने हस्तक्षेप करण्याच्या स्पष्ट धमक्या देण्याचे टाळले आहे.
इराणकडून झालेल्या ताज्या क्षेपणास्त्र हल्ल्यात तेल अवीवजवळील एका प्रमुख रुग्णालयाचे नुकसान झाले आणि एका उंच इमारती आणि इतर अनेक निवासी इमारतींना धक्का बसला.
इस्रायलच्या मॅगेन डेव्हिड अॅडोम बचाव सेवेनुसार, हल्ल्यांमध्ये किमान ४० लोक जखमी झाले आहेत.
हल्ल्यांनंतर, इस्रायलचे संरक्षण मंत्री इस्रायल काट्झ यांनी इराणचे सर्वोच्च नेते अयातुल्ला अली खामेनी यांना दोषी ठरवले आणि म्हटले की लष्कराला “सूचना देण्यात आल्या आहेत आणि त्यांना माहिती आहे की त्यांची सर्व उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी, हा माणूस अस्तित्वात राहू नये.”
तुर्कीच्या संरक्षण मंत्रालयाच्या सूत्राने गुरुवारी सांगितले की, इस्रायल-इराण संघर्ष सुरू असताना तुर्कीने इराणशी असलेल्या आपल्या सीमेची सुरक्षा वाढवली आहे, असे तुर्कीच्या संरक्षण मंत्रालयाच्या सूत्राने गुरुवारी सांगितले, अंकाराने इराणमधून कोणताही अनियमित स्थलांतर पाहिला नाही.
नाव न सांगण्याच्या अटीवर बोलताना सूत्राने सांगितले की, तुर्की देशांतर्गत उत्पादित रडार आणि शस्त्र प्रणालींचा वापर करून एक स्तरित आणि एकात्मिक हवाई आणि क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली विकसित करत आहे, तसेच त्याची संभाव्य लढाऊ तयारी उच्च पातळीवर ठेवणे हे उद्दिष्ट आहे.
चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाच्या प्रवक्त्याने गुरुवारी सांगितले की, दोन्ही देशांमधील वाढत्या संघर्षादरम्यान निर्वासितांनी सीमा ओलांडताना अडथळा आणल्याने चीनने इराणमधून १,६०० हून अधिक आणि इस्रायलमधून शेकडो नागरिकांना बाहेर काढले आहे.
स्थलांतराचे प्रयत्न सुरू आहेत आणि चीनने इराण, इस्रायल, इजिप्त आणि ओमानशी संपर्क कायम ठेवला आहे, असे प्रवक्ते गुओ जियाकुन यांनी नियमित पत्रकार परिषदेत सांगितले आणि तणाव कमी करण्यासाठी त्वरित उपाययोजना करण्याचे आवाहन केले.
इस्रायलच्या संरक्षणमंत्र्यांनी गुरुवारी सांगितले की इस्रायलमधील रुग्णालयावर इराणी हल्ल्यानंतर इराणचे सर्वोच्च नेते अयातुल्ला अली खमेनी यांना “जबाबदार” धरले जाईल, तसेच त्यांनी लष्कराला इस्लामिक प्रजासत्ताकवर “हल्ले तीव्र” करण्याचे आदेश दिले आहेत.
“हे काही सर्वात गंभीर युद्ध गुन्हे आहेत – आणि खमेनींना त्यांच्या कृतींसाठी जबाबदार धरले जाईल,” इस्रायल काट्झ म्हणाले, त्यांनी आणि पंतप्रधानांनी लष्कराला “इस्रायल राज्याला असलेले धोके दूर करण्यासाठी आणि अयातुल्लाहांच्या राजवटीला हादरवून टाकण्यासाठी इराणमधील धोरणात्मक लक्ष्यांवर आणि तेहरानमधील वीज पायाभूत सुविधांवर हल्ले तीव्र करण्याचे आदेश दिले आहेत”.
इस्रायलच्या मॅगेन डेव्हिड अॅडोम बचाव सेवेने गुरुवारी सांगितले की इराणच्या ताज्या क्षेपणास्त्र हल्ल्यात किमान ४७ लोक जखमी झाले आहेत, त्यांनी पूर्वीच्या संख्येत सुधारणा केली आहे आणि “आश्रय घेण्यासाठी धावताना” आणखी १८ जण जखमी झाल्याची नोंद केली आहे.
एमडीएच्या प्रवक्त्याने एका निवेदनात म्हटले आहे की, तीन जणांची प्रकृती गंभीर आहे आणि दोघांची प्रकृती मध्यम आहे. “बाजूच्या गोळ्या आणि स्फोटात ४२ जणांना किरकोळ दुखापत झाली आहे आणि आश्रयासाठी धावताना १८ नागरिक जखमी झाले आहेत”.
इस्रायली पंतप्रधान बेंजामिन नेतान्याहू यांनी गुरुवारी सांगितले की, इस्रायलीच्या दक्षिणेकडील एका रुग्णालयात क्षेपणास्त्र आदळल्यानंतर इराणला “मोठी किंमत मोजावी लागेल”.
“आज सकाळी, इराणच्या दहशतवादी हुकूमशहांनी बीअर शेवा येथील सोरोका रुग्णालयात आणि देशाच्या मध्यभागी असलेल्या नागरिकांवर क्षेपणास्त्रे डागली. आम्ही तेहरानमधील अत्याचारींना मोठी किंमत मोजायला लावू,” असे नेतन्याहू यांनी एक्सवरील पोस्टमध्ये म्हटले आहे.
